Numéro  51, 

  (Juillet  2001)

Amezwaru

 (Page d'accueil) 

Tamazight

Tamazight, tazmamart nnidven

Anebdu

Da cem tirix ciyyan

Fadvma mzel ayt mas

Ghigh imkiddgh gigh

Japennama!!!

Peddu i yserman

Taghrut

Tghuyyit n uxeyyq

Uccan d waoraben

Udem amxib

xnifra nnegh

Français

Qu'est-ce que l'alphabétisation?

Tamazight, quel mode d'emploi?

Pour plus de pédagogie et de justice dans les écoles

Les Feurs revendiquent la berbérité

العربية

الأمازيغية تازمامارت الأخرى

الشهيد مرماح ماسينيسا

استمرار اعتقال الأسماء الأمازيغية

إكراهات العمل الجمعوي الأمازيغي

اكتشافات أمازيغية

الانتفاضة الأمازيغية بالجزائر

أئمة الفتنة والتخلف

المغرب، الماروك، المارويكوس

الأمازيغية والمؤرخون المغاربة

من منع تاويزا من مغادرة التراب الوطني؟

من أجل لجنة وطنية لدعم القبايل

من أسرار لغتنا الجميلة

الأغنية الأمازيغية في إسبانيا

المساومة في القيم التقليدية

أمازيغية حزب التقدم والاشتراكية

مكانة تيزي في الأمازيغية

 

 

 

UDEM AMXIB(4)

Yura t : Lhoussain Zergui (Tinejdad)

  Tifiras (traits d'un visage) nnem ur ghur sent udem, ur ghur sent tamurt ula tamust (identité). Aghent igenna d wakal, da twaghent amm iydan idjiwnen, medzent

amm iwdan yallan. Udem nnem ur ili d tifiras, tifiras nnem ur lint udem. Tifiras nnem mcackant, ku yat ar tnada wetmas, ar trezzu ghef wudem tzeddegh. Medden qsagh.

nnan iyi ur kem ssinen.

-Djin tannayem udem war tifiras?

-Ur illi wudem war tifiras!

-Udem war tifiras! Iwa pan tenfel!

Udem nnem kem ur ili tifiras. Ur ili azmummeg. Udem nnem kem innfel.. Tellid, ur tellid, ur tellid tilid... Terwased iccki g unmala nnem, tifi g yiccki nnem izdin.

Neqqer acerrig nnem akuyas. Ssufeghd tasaywalt nnem seg tfekka nnem amm ifigher seg isenser negh amm  iman seg tfekka ig d ilula werba (enfant), iger taghuyyit n

yigey (refus). Seksew udem nnem g tisit, terwased

amya, abudrar min tamurt, min udem, min tilawt...

 Tannayed! Max ur tessined? akken d nessegzil awal amm kem amm yixxan! Awal nnem amm riran (vomissements), amm ucerrig. Imi nnem d irulen seg imi nnem irwas axbu n ubduz (w.c), imi n ifri...

Ur ssinegh mag taghed? Ur cfigh i wacu i d yessektay wudem nnem; idd kra n ustagh (explosion)! kra n umxix(accident)... Ur ssinegh!

Tifiras nnem ccarent, gant arektu. Adj iyi ad am d

mezlegh (forger) udem, azmummeg, aseksew... Udem war tifiras irwas win igdi.

Tessend! Awed yan urgaz ur inni attes digem yawi, ad am izmummeg, ad didem igen acku udem nnem ur ghur s tifiras: udem amxib. Udem issiwiden, ikerrzen asurdu (ccek) g ighsan n medden id war ighsan.

Mimk tteggegh ad kem irigh?

Mimk tteggegh ad kerzegh tifiras deg wudem nnem?

Mimk tteggegh ad am fkegh udem?

Waqila ur zmiregh! Ighimi min tifiras da ytebbey iseknaf (entrailles) n tilawt (existence) inw s ijenway, datt issendu g wayyar (vide).

Anida g zemregh ad afegh tifiras am akkegh? Amezruy

Ur kem issin. Medden tgid ghur sen tawargit. Nek tgid ghur i tilawt d usirem.

Amek tteggegh?...

 

Righ akem isinegh. Righ ad isinegh mayed temsed? Tiydit? Taluft? Taxenteffut (fossile)...

Nek ur kem ssinegh. Seksew: Ibudraren; icenga (ennemis) n tgherma (civilisation) kkaten s ifeddaxilen di tmurt nnem, ttlen ighfawen g tkerziyin timellalin amm wazziren ar shisiben ddnub nnsen ghef tattesbihatin … Ur ghur sen tawuri. Iserdasen neqqen tarwa nnem g Tizi, Abughni, Azazga, Bjayt, Aqbu, Ayt Dwala... Kem ar ttellghed ifassen n iherga (sorciers), i yqerra n mafya

tasertant (mafia politique) ad anegh ihekmen seg uzarug n tmurt. Is tsuled tecfid i Yebril 1980, Ktuber 1988, Yulyuz1998,... Tecfid i "Agraw n Imazighen" n 1967, i yekrafen n 1994, ghef tnekra n 1982. Ur tessined?. Tamurt agi ilaq ad telmed deg ugherbaz n umezruy nnes amek tteddu gher imal. Negh amek ttughal gher deffer... Crois moi, ur yad ssinegh!

Ayenna ssnegh igat: Tamurt ilaq ad telmed. Aselmad nnes ad t ig umezruy nnes. Ihreq bu tamurt tar amezruy! Ihreq bu amezruy yaru wfus n uretbiy!. Ihreq bu kem kemm ur i yessinen, ula tessend ighf nnem! a Tiydit ittellghen iperkusen i ycengan tlelli d timmuzgha. Tfu kem

 

Ali amezruy amm wanu, amm tezdayt. Rzu ghef tghessa nnem. Griwel ghef tallest am iqnen allen, rdel tisuda (institutions) ikerfen isem nnem g ilaggwen (cahiers)  nnsent. Ssendu tudert nnem g udis n tafriwin timellalin, rgem tussenktiyin am yukren tifiras, kem iksan. Rdel axam n tsertit, n ikerkas. Gg uggaden ghef uzref nnsen icenti, ghef tudert tiydit kem ikerfen.Tamurt nnem ur ghur s tilisa, akal d ayla nnem, afraw akken texsed... Nker seg usbertu, seg twargit! Ssufeghd iman nnem seg ubniq nnsen, slelli ifassen, tezdid tikli ghef ibriden n umezruy. Ssendu amezruy n tmurt nnem g tegnart n tidet, zzdig as

tiseggwin, tesnighsed...

Is illa kan uzref izemren ad igdel (interdir) i yewdan ad idiren g tmust nnsen? Meqqar illa! qqen ad ifregh. Axam n uzref iferghen ilaq ad iddez akal.Tessend amm kem amm nek... (Isul itteddu...)

Lhoussain Zergui (Tinejdad)

Copyright 2002 Tawiza. All rights reserved.

Free Web Hosting