uïïun  133, 

smyur 2958

  (Mai  2008)

Amezwaru

 (Page d'accueil) 

Tamazight

is tmazivt d agra n imuvrabiyn niv nitni i illan d agra nns?

X tma n tirra

Temrer n tucemretc

Yumes ayejdur!

Elamir oebdlkrim elxattvabi

Amadval n igrawlen

Asfidjet

Adrar

Amour n ixf inu

Français

"Alwatan" ou la défiguration de l'amazighité

Déclaration  au sujet de l'"Option Amazighe"

L'amazighité à la croisée des mouvements

Une réponse commentaire

Liberté amazighe et liberté française

Intervew de Jawad Abibi

Communiqué du CMA

Publications de l'association Afrak

العربية

هل الأمازيغية ملك للمغاربة أم أن كل المغاربة ملك لها؟

إعلان الناظور بشأن الاختيار الأمازيغي

حل الحزب الأمازيغي تاكيد للاستعمار الهوياتي والسياسي العروبي للمغرب

 لتسقط الفرنسية

الإنتليجنسيا الأمازيغوفوبية

في نقد عدم الحاجة إلى الخطاب

الأمازيغي

قصة ضربة المدفع التي مددت حدود مليلية

من يصطنع الأزمة؟ 

أطفال أنفكو أولا

الحال في غير محله

محمد خير الدين

المنتدى الأمازيغي يقاضي وزارة الداخلية

وفاة الفنان الرايس جامع

مشروع جديد لحماية شجرة الأركان

بلاغ الشبكة الأمازيغية من أجل المواطنة

رسالة مفتوحة إلى وزير العدل

بيان المنتدى الأمازيغي

إعلان تنسيقية أمياواي

بيان المعتقلين السياسيين للحركة الأمازيغية بسجن مكناس

بيان العصبة الأمازيغية

فرقة إحنجارن تفوز بالجائزة

تعزية في وفاة بنت عبد الكريم الخطابي

عرس أمازيغي بامتياز

بيان تضامني مع الحزب الأمازيغي

بيان العصبة الأمازيغية

الإضراب عن الطعام تضامنا مع المعتقلين الأمازيغيين 

 

 

 

El Amir Benoebdkrim: tasekla, amezruy d tazvuri.

Yura t: Abdelmottaleb ZIZAOUI (tasdawit n Ujda)

El Amir Benoebdkrim d tanfust s wunughen(1) wis 3 n M.Nadrani, awarni Klâat M’gouna disparus sous les rosiers, d les Sarcophages du Complexe.

Adellis a jar ifassen nnegh ntaf it issenta s ijjen wemghar i yisin taghgharct deg ufus nnes, isoawan zzay s ghar zzman a n uweddvar, isoawan zzay s mahend ad zzay negh yessij x ijjen n ughezdis zeg umezruy nnegh itwandvren, amezruy nnegh itwattun, amezruy n oebdkrim d taryazt n Irifiyen.

Muhammed oebdkrim El Xettvabi itwassnen s refqih Mulay Muhend, d netta yesmunen tiqebbar d redcur n Arrif x ijjen n webrid, netta d abrid n tilelli.

Di 10 Mai 1920, di adrar n Rqamet di tmurt n Temsaman, mani munent tiqebbar n Arrif, din i ucin Irifiyen roaped ittwasnen s roaped n Rqamet. Roaped mahend ad ttun imenghan jar asen, roaped mahend ur tejjin ahewwas ad yisi timura nsen.

M.Nadrani ur yettu ca tamurt mani d irur: Dar Kebdani, taqblit n Ayt Soid, mani nettaf ra d nettat yudf itt uhewwas s tviyarat, yessuyusent rbumbat x ddcurat. Rbumbat a nghint imezdagh, adrent tudrin, skemdvent iyran.

Umi d yudef Général Silvestre ghar Mritc, yarni d akid s ura d resnah ideqren; am rebraqi, d les mitrailleuses i iharyent imezdagh s umezzvyan d umeqqran. Manaya yejja ten trakkûren ghar mani ghad nnuffaren, umi ihewwes Usebbanyu timura nsen.

Maca Arrif war yetghimi ca ammu i lebda, minzi Irifiyen ad bedden x idvaren nsen, ad yemsar umenghi amezwar di Ddhar n Ubarrvan, din mani utin Isebbunya tixuzan, din mani ghenjent s Uyt Temsaman taqessist n Ddhar Ubarrvan(2):

A ya Dhar n Ubarran, a yassus n yexsan

Wi zzay k igharren ad zzay s igharr zzman

Yessek usebbanyu ghar Uliman

Yenna s zvur d tamurt n Temsaman!

Temsaman ma tpewn ac Ma tghir ac d benneoman

Wellap huma ixerq i bab ac am wi yeodan!

Nezzep a Mimunt mahend ghar m ayetma m

Tteffah ur yemmwi rbarquq d asemmam

A ya Ddhar n Ubarran, a yassus n yexsan

Wi zzay k igharren ad zzay s igharr zzman,

Rami tewtid rburqi tarnid ra d tixuzan,

Ma igharr ic d Uqarqac ma d omar n Buyuzan,

Ma gharrent cek tebrighin ibeyasen s ifiran,

Am igharr ugharrabu x weorur n waman

Qqimen d day s irumeyyen tembarazen am imuyan

Qqiment tcuccay nsen am rferfer yemmwan

Yeqqim ssreo nsen deg waman am ighunam

A ya Ddhar n Ubarran, a yassus n yexsan

Dinni yenpem rburqi, din i depcen yiysan

Din i yemmut rhakem, dinni i yemmut utarejman

Rqebtvan Uwarfa (pyarba) iharreg d ghar Temsaman,

Temsaman ma tpewn ac, ma tghired d benneoman,

Hargen d Ayt Waryigher, amezzvyan ameqqran,

Ggin as i Buyjarwan am netta am iserman,

Hargen d Ayt Waryigher gi tenoac ameyya,

Umi d ghad oeqben, oeqben d gi xemsa,

Hemmu n rhaj Oisa a bu yis aziyza,

A ya Ccix Omar a x ssrek ig yewdva

A rebbi mac ghad ggegh?

I Xedduj ad xmi day i d ghad terqa

Xmi day i ghad tini Mmuh mani yekka,

Mmuh d amjaped tengh it haraqa,

A rebbi mac ghad ggegh?

I waber abercan yetbepbar d s umettva,

A ya ralla yemma x ufud inu iwettva,

Kenniw Ayth Ozza d imjapden zi lebda,

Tjapdem s ufus nwem japdhent ra d tiniba.

Zi ssenni yus d umenghi n Ighriben, mani ira rhakem ameqqran Juliu Benetiz d roeskar nnes tzvemman batvatva s fad i day sen yurwen. D umenghi n Wenwar mani yengha Général Silvestre ixef nnes, zegga ira yessitim ad isu atay di teddart n Oebdkrim. Zi ssenni mammec nessen marrva tettwag tagduda(3) n Arrif.

Manaya xaf wem d ghrigh, nettaf it deg udlis n mas Nadrani, id yusin ad yekkes afray x umezruy nnegh iweddvaren di zzman a, mani Imazighen weddvraen di tmurt nsen, mani tarwa n yidva ur ssinen attvas n ighezdisen n tudart n inuba nsen, i yuwcin idammen nsen d buhber nsen, i tilelli n tmurt nsen.

El Amir Ben Obdelkrim d ict n tebrat n telwit(4), minzi Mulay Muhend ur yexs girra, ira yeqqar i imezdagh n umadval qa Arrif ifassen nnes arezvmen i tawiza akd marrva iwunak(5), maca tabrat nnes war d as fpimen Iseppunya ar ami arvghin imenghan imeqqranen di Arrif.

Min yecnan deg udlis a netta d taghara(6) n tira, d unughen(7) i kid s imunen, manaya yewca ijjen udem yecna, ad yejj amezruy nnegh ad d yawedv ghar marrva ddunect, ghar ihenjaren d thenjirin, d tarwa nnegh i war yessinen min yeona Obdelkrim. Adlis a day s tizemmar d timeqqranin, minzi itxessva ad tgharved amezruy n Arrif di lltva nni, mammec ghad tegged ad tesmuned di 64 n isebtiren, d mammec ghad tarid scénario i gha fepmen inelmaden. Manaya qa ur yepwin.

Min yura M.Nadrani war dji d tira wapa, maca d ict n tarwa i yesmunen jar tasekla d umezruy d tazvuri, nettaf it ifarren awal d unughen ittwassun s tidi n tira, mahend ad d yeghmi udlis a deg iyar n tussna nnegh, di wussan a n tfeswin.

Amyaru nnegh yexs ad yini deg udlis nnes: cek d tfuct n wussan nnegh, d taziri i yesscanen tfawt di tmedditin nnegh, cek d azamul(8) zeg izumal n taryzat n inuba nnegh, d agherbaz n tilelli nnegh, cek d adrar zeg idurar n Arrif nnegh, ad teqqimed i lebda d tiggezt izedghen deg wul nnegh a Oebdelkrim nnegh.

Notes:

1- Bande dessinée.

2- xzar : Abdessalam khalafi, « «poésie de résistante au Rif 1893-1926 » 2ème partie, journal tawiza, n° 64.

3- La république.

4 - La paix.

5- Les Etats.

6- Le style.

7- Les dessins.

8- Le symbole.

Copyright 2002 Tawiza. All rights reserved.

Free Web Hosting